Freelancing staje się coraz bardziej popularny. Coraz więcej osób chce być niezależnym wykonawcą, wiele małych firm polega na pracy wykonywanej przez freelancerów.
Jaka jest Twoja rola w tym nowym ekonomicznie systemie – freelancingu? Bez względu na to, po której stronie stoisz, czy to Ty zatrudniasz, czy też jesteś zatrudniany, jedno jest pewne: tradycyjne relacje miedzy pracodawcą a pracownikiem ulegają obecnie zmianie. Czy jesteś na to gotowy?
Freelancing i ekonomia pracy na zlecenie
Witaj w ekonomii freelancingu! W 2016 roku 34% zleceń w USA wykonywane jest przez freelancerów – pracujących pełnoetatowo lub traktujących zlecenia jako pracę dorywczą. Przewiduje się, że do 2020 roku ten odsetek może wzrosnąć aż do 50%. W Europie – według badań przeprowadzonych przez Europejskie Forum Niezależnych Profesjonalistów (EFIP) – od roku 2000 liczba niezależnych wykonawców wzrosła o 82%.
Wiele jest tego powodów. Obecna sytuacja ekonomiczna sprawia, że coraz trudniej jest znaleźć stałą pracę, a dla wielu pracodawców tworzenie nowych miejsc pracy jest zbyt kosztowne. Inni chcą mieć po prostu wolność w wyborze z kim, kiedy i gdzie będą współpracować na gruncie zawodowym. Dla jeszcze innych freelancing jest sposobem na utrzymanie równowagi miedzy życiem osobistym a zawodowym. Bez względu na to, jaka jest tego przyczyna, tradycyjne relacje miedzy pracodawcą a pracownikiem zmieniają się. Co to oznacza dla Ciebie? Dowiesz się z tego artykułu.
Jak zatrudnić i zatrzymać freelancera
Jeśli jesteś właścicielem małej firmy, zatrudnienie freelancera to najlepszy sposób na to, by praca została wykonana bez jednoczesnej odpowiedzialności z Twojej strony za zatrudnienie dodatkowego pracownika na etat. Taka relacja bez zobowiązań ma sens zwłaszcza wtedy, gdy dopiero zaczynasz prowadzić swój interes i nie stać Cię jeszcze na stałych pracowników lub jeśli potrzebny jest Ci specjalista do wykonania tylko jednego projektu. Należy tu jednak pamiętać o kilku podstawowych zasadach.
1. Freelancerzy nie pracują za darmo.
Należy im się taka sama zapłata za wykonaną pracę, jak każdemu pracownikowi: na czas i w wysokości odpowiedniej do wykonanej pracy. Prawda jest taka, że zatrudnienie freelancera nie zawsze jest tańsze niż zatrudnienie pracownika na stale. Wielu freelancerów zażąda wyższej stawki za swoje usługi niż zwykły pracownik. I słusznie, ponieważ potrzebują oni tych pieniędzy, aby samodzielnie opłacić takie rachunki jak ubezpieczenie czy wynajem biura. Lecz dzięki czemu Ty nie musisz się o to martwić.
2. Freelancerzy chcą otrzymywać wypłatę na czas.
Zatrudnienie freelancera z pewnością oznacza dla Ciebie mniej papierkowej roboty. Do pewnego stopnia oczywiście. Freelancer wystawi Ci rachunek za wykonaną usługę. I tak jak Ty oczekiwałeś, że wykona on swoje zadanie na czas, podobnie on teraz oczekuje, że otrzyma wynagrodzenie na czas. Jeśli to nie nastąpi, sprawa może nawet zakończyć się w sądzie, a Twoja reputacja zostanie nadszarpnięta. To z pewnością nienajlepszy sposób na osiągniecie sukcesu w świecie biznesu. Więc proszę, zawsze dokładnie rejestruj swoje rachunki i wydatki!
3. Freelancerzy mogą pracować w zespole.
Jeśli Twoja ekipa to kilku freelancerów pracujących razem, traktuj ich jak wirtualny zespół, jakim faktycznie są. Organizuj regularne spotkania za pomocą jednego i dogodnego dla wszystkich kanału komunikacji, a współpraca Twojego zespołu będzie kwitła. Za pomocą odpowiednich narzędzi możesz także rejestrować czas ich pracy, czyli jednocześnie swoje koszty. Dzięki temu nie będziesz zaskoczony, kiedy otrzymasz fakturę na początku przyszłego miesiąca.
4. Freelancer też się może zwolnić.
Częste zmiany pracowników nie są korzystne dla żadnej firmy. Postaraj się zatem utrzymać długoterminową współpracę ze swoimi freelancerami. Zawsze bądź z nimi w kontakcie i orientuj się, nad czym w danym momencie pracują. A jeśli któryś z nich zdecyduje, że nie może już dłużej dla Ciebie pracować, dopilnuj, aby przekazał zdobytą wiedzę kolejnemu pracownikowi.
5. Freelancerzy mają prawo pracować dla kogo chcą, nawet dla Twojego największego rywala.
Jeśli cenisz sobie zatrudnienie bez nadmiaru formalnych zobowiązań, powinieneś zdawać sobie sprawę z tego, że Twój freelancer też je sobie ceni. Może on zrezygnować z pracy dla Ciebie w każdej chwili, i – o ile nie podpisaliście wcześniej umowy jasno to wykluczającej – pójść pracować dla kogokolwiek zechce. Nawet dla Twojej największej konkurencji. Traktuj go więc dobrze.
Bycie freelancerem – i otrzymywanie płatności
Z drugiej strony, jeśli to Ty jesteś freelancerem, ciążą na Tobie dodatkowe obowiązki, które w starym systemie byłyby zmartwieniem Twojego pracodawcy. Musisz nie tylko wykonywać swoją pracę – i robić to dobrze – lecz także pomyśleć o kilku dodatkowych sprawach. Niektóre z nich są nieco przerażające, inne z kolei żmudne i czasochłonne. Na przykład:
1. Podatki
Musisz zapłacić podatek od swojego dochodu: jest to najważniejszy powód, dla którego powinieneś prowadzić dokładną ewidencję swoich przychodów i wydatków. Zawsze wypełniaj deklarację podatkową na czas. Dowiedz się wcześniej, jaki podatek musisz zapłacić. Czy powinieneś się zarejestrować jako płatnik VAT? Czy orientujesz się, jakie koszty możesz odliczyć od swojego podatku? Najlepiej zasięgnąć tutaj porady profesjonalisty – zawsze warto to zrobić.
2. Powinieneś opłacać – a najpierw wybrać – odpowiednie ubezpieczenie.
Co zrobisz w sytuacji, gdy nagle będzie trzeba usunąć Ci wyrostek robaczkowy? Lub jeśli potrąci Cię samochód? Być może czujesz się zdrowo i jesteś zawsze ostrożny i rozważny – lecz takie rzeczy się zdarzają. Często wolimy nie myśleć o tak przerażających scenariuszach, lecz jest to naprawdę ważne. Nie odkładaj tego na później, dowiedz się, jakie masz opcje ubezpieczenia. Ubezpieczenie zdrowotne, od odpowiedzialności cywilnej czy składki emerytalne: teraz sam o tym wszystkim decydujesz. Idź i pozałatwiaj te sprawy. Zasięgnij porady u znajomych znających się na rzeczy, wypytaj wujka Google lub skontaktuj się z profesjonalistą.
3. Jesteś swoim własnym księgowym.
Wystawianie faktur, pilnowanie budżetu, a nawet ustalanie cen: to wszystko stanowi część Twojej pracy jako freelancera. Zorganizuj się dobrze; pomyśl jak zaoszczędzić czas i pieniądze dzięki odpowiednim narzędziom do księgowości, rejestracji czasu i zarządzania projektami. Będziesz ich potrzebował!
4. Sam tworzysz swoje środowisko pracy.
W przypadku niektórych osób praca w domu w piżamie to świetne rozwiązanie. Dla innych zamienienie swojego mieszkania w biuro na 24 godziny na dobę może stać się źródłem depresji. Dowiedz się, jaki masz typ osobowości. Czy bardziej odpowiada Ci praca przy stoliku w Starbucks, czy może w środowisku coworkingowym, gdzie poczujesz się częścią społeczności. Stwórz środowisko pracy odpowiednie do swoich potrzeb. I nie zapomnij zaksięgować go jako koszt do swojego rozliczenia budżetowego!
5. Sam jesteś swoim szefem. A może niezupełnie?
Prawda jest taka, że masz teraz nie jednego, lecz kilku szefów, zwanych inaczej klientami. To oni Cię zatrudniają i płacą Ci wynagrodzenie. O ile nie jesteś już rozchwytywanym specjalistą u szczytu kariery, musisz wykonywać swoje zlecenia na czas, być zawsze miły i godny zaufania, by klienci chcieli do Ciebie wracać. I nie zapominaj: zabieganie o nowych klientów to też Twoja praca! Jesteś nie tylko swoim własnym księgowym, lecz także kierownikiem do spraw zarządzania kluczowym klientem. Szukaj nowych klientów, lecz zabiegaj także o względy najlepszych z już istniejących klientów.
Nowy związek z freelancerem
Zatrudnienie freelancera przypomina trochę randkę: może się okazać, że to tylko przygoda na jedną noc, bez zobowiązań i wielkiego zaangażowania. Lecz może być to także początek długotrwałego związku, który przyniesie Ci korzyść na długie lata, a może nawet na całe życie.
Freelancing to trochę jak związek otwarty: możesz cieszyć się relacjami z różnymi osobami, wiązać się z nowymi klientami i poznawać nowe rozwiązania w życiu zawodowym. Ciesz się każdym z nich, dopóki trwa! Ponieważ, kto wie, może pewnego dnia zwiążesz się z którymś z nich na całe życie…
Bez względu na to, co jest Twoim celem i po której stronie tego nowego rodzaju relacji zawodowej się znajdujesz – dołóż wszelkich starań, by związek ten był owocny, pełen wzajemnego zaufania i długotrwały!
Pozdrawiam, zistemo
